TMA YATOA MWELEKEO WA HALI YA HEWA NCHINI KWA KIPINDI CHA MWEZI JUNI – AGOSTI (JJA), 2018

Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania imetoa mwelekeo wa hali ya hewa nchini kwa kipindi cha mwezi Juni hadi Agosti mwaka 2018. Taarifa hiyo imetoa uchambuzi wa mwenendo wa mifumo ya hali ya hewa, joto, upepo na mvua, ushauri na tahadhari kwa wadau wa sekta mbalimbali wanaotumia taarifa za hali ya hewa katika utekelezaji wa majukumu yao.

Mamlaka imeeleza kuwa uwepo kwa hali ya joto la wastani hadi chini ya wastani inatarajiwa katika maeneo mengi ya nchi. Hata hivyo, hali ya baridi inatarajiwa katika maeneo ya miinuko ya nyanda za juu Kaskazini mashariki (Arusha, Kilimanjaro na Manyara), Nyanda za juu kusini Magharibi (hususani mkoa wa Njombe) pamoja na maeneo ya miinuko ya mkoa wa Tanga (hususan wilaya za Lushoto na Bumbuli).

Kuhusu hali ya mvua na upepo taarifa hiyo imeeleza kuwa maeneo mengi yanatarajiwa kuwa makavu kwa ujumla,pamoja na vipindi vifupi vya upepo mkali vinatarajiwa kujitokeza katika baadhi ya maeneo. Aidha, vipindi vya mvua za nje ya msimu vinatarajiwa katika maeneo ya pwani hususan katika wiki ya pili na ya tatu ya mwezi Juni, 2018 na vipindi kadhaa kwa mwezi Julai, 2018.

Wananchi wameendelea kushauriwa  kufuatilia taarifa za hali ya hewa ili kukabiliana na athari zinazoweza kujitokeza kama vile hali ya baridi inayotarajiwa katika maeneo mengi ya nchi hususan maeneo ya miinuko nakuweza kusababisha kudumaa kwa mazao kama vile ndizi pamoja na mazao ya nje ya msimu, na kuathiri mifugo. Vile vile, kutokana na hali ya joto katika bahari ya Hindi kuwa juu ya wastani kiasi, ongezeko la siku zenye tija katika shughuli za uvuvi katika kipindi cha msimu wa JJA zinatarajiwa.

 Kwa taarifa zaidi tembelea: http://www.meteo.go.tz/news/135

MAMLAKA YA HALI YA HEWA SIERRA LEONE YAFANYA ZIARA YA MAFUNZO KATIKA OFISI ZA MAMLAKA YA HALI YA HEWA TANZANIA

Ujumbe kutoka Sierra Leone katika ukumbi wa mkutano wa Wizara ya Ujenzi, Uchukuzi na Mawasiliano walipokutana na Katibu Mkuu wa Wizara ya Ujenzi, Uchukuzi na Mawasiliano (Uchuuzi)  Dkt. Leonard Chamuriho, wajumbe hao waliambatana na wenyeji wao kutoka TMA wakati wa  ziara yao ya mafunzo

Kaimu Mkurugenzi Mkuu-TMA, Dkt. Pascal Waniha akifafanua jambo kwa ujumbe kutoka Sierra Leone, Katibu Mkuu wa Wizara ya Uchukuzi Bw. Usman Banya (Tai ya Bluu), Mkurugenzi Mkuu wa Mamlaka ya Hali ya Hewa Sierra Leone Bw. Ibrahim S. Kamara na Bw. Moses Baiyo, Mkurugenzi Mkuu wa Mamlaka ya Usafiri wa Anga Sierra Leone wakati walipokutana na menejiment ya TMA katika ziara yao ya mafunzo.

 

Ujumbe kutoka Sierra Leone katika picha ya pamoja na Mkurugenzi Mkuu wa Mamlaka ya Usafiri wa Anga (TCAA) Bw. Hamza Johari walipomtembelea katika ofisi yake wajumbe hao waliambatana na wenyeji wao kutoka TMA wakati wa  ziara yao ya mafunzo

 

Ujumbe kutoka Sierra Leone  wakipata maelezo ya uandaaji wa utabiri kutoka kwa Mkurugenzi wa Huduma za Utabiri, Dkt. Hamza Kabelwa wakati wa  ziara yao ya mafunzo

Ujumbe kutoka Sierra Leone wakipata maelezo ya uandaaji wa taarifa za hali ya hewa hatarishi (severe weather) kutoka kwa mtaalam wa hali ya hewa Bw. Abuubakari wakati wa  ziara yao ya mafunzo

 

 

 

Ujumbe kutoka Mamlaka ya Hali ya Hewa Sierra Leone umefanya ziara katika ofisi za TMA, lengo likiwa ni kujifunza namna bora ya utoaji huduma za hali ya hewa kwa jamii ili kuboresha huduma zao. Ujumbe huo uliambatana na  Katibu Mkuu wa Wizara ya uchukuzi anayesimamia huduma za hali  ya hewa nchini Sierra Leone, Mkurugenzi Mkuu kutoka Mamlaka ya Hali ya Hewa Sierra Leone na wajumbe wengine wa nne kutoka Mamlaka ya Usafiri wa Anga, kitengo cha Maafa na kitengo cha huduma za maji. Wajumbe walipata fursa ya kuonana na Katibu Mkuu wa Uchukuzi na Mkurugenzi Mkuu wa Mamlaka ya Usafiri wa Anga Tanzania.

 

MAMLAKA YA HALI YA HEWA TANZANIA YATEMBELEWA NA WANAFUNZI KUTOKA MAREKANI KWA MWALIKO WA UNDP.

 

Wanafunzi kutoka Marekani kwa mwaliko wa UNDP wametembelea ofisi za TMA kujionea shughuli mbalimbali za TMA na utekelezaji wa mradi wa kuboresha huduma za hali ya hewa unaosimamiwa na UNDP.
Picha hii imechukuliwa katika studio ya TMA zinazotumika kurekodi utabiri wa hali ya hewa wa kila siku.

MAKALA: MAZINGIRA NA HALI YA HEWA

Na Monica Mutoni

WAKATI huu ambapo tunaadhimisha wiki ya mazingira ni vyema tukakumbuka tulikotoka, wakati wazee wetu wakitumia busara zao kutushauri kutunza mazingira ili yatutunze.

Moja ya msisitizo wao ulikuwa ni pamoja na kutuaminisha kwamba utunzaji wa mazingira ni kupanda miti, lakini umefika wakati na sisi tujiulize kupanda miti ndio utunzaji wenyewe wa mazingira?

Kwa mujibu wa wataalamu wa mazingira, ushauri wa wazee juu ya kupanda miti ni sahihi kabisa, nadharia ambayo pia inaungwa mkono na wataalamu wa hali ya hewa kote duniani ambao wanaamini maeneo yenye misitu mizito, ndiko kunapokuwa na mvua nyingi zaidi.

Wataalam hao wanatolea mfano wa misitu mikubwa duniani ikiwemo misitu ya Congo ambapo wanasema pamoja na kupata mvua nyingi maeneo hayo  yanakuwa na hewa safi kulinganisha na maeneo ambayo hayana misitu kwani miti ina tabia ya kuondoa hewa chafu kwenye anga na kuongeza hewa safi.

Kwa maana hiyo, kama waaminivyo wataalamu hatuna budi kufahamu kuwa kuna uhusiano mkubwa kati ya mazingira kwa maana ya uwepo wa misitu na mabadiliko ya hali ya hewa.

Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania (TMA), ni taasisi inayoshughulikia masuala ya hali ya hewa nchini na kuiwakilisha nchi kikanda na Kimataifa. Taasisi hii imepewa jukumu la kutoa huduma za hali ya hewa kupitia sheria ya hali ya hewa Na. 6 ya mwaka 1977. Mamlaka hii pia hutoa tahadhari ya hali mbaya ya hewa kila inapotarajiwa kuwepo na huwaelimisha wananchi juu ya umuhimu wa kutumia taarifa za hali ya hewa.

Kwa kuzingatia  matumizi sahihi ya huduma za hali ya hewa tutaweza kupunguza athari za uharibifu wa mazingira.

TMA inasema takwimu za hali ya hewa zilizokusanywa kwa kipindi cha miongo kadhaa iliyopita zinaonesha dhahiri kuwa uharibifu wa mazingira umechangia kwa kiasi kikubwa kusababisha mabadiliko ya hali ya hewa nchini na duniani kwa ujumla. 

Mfano mkubwa wa viashirikia hivyo ni kuongezeka kwa joto na kupungua kwa mvua  katika maeneo mbalimbali nchini  kama ilivyooneshwa kwenye mwenendo wa mvua wa kitaalamu katika vielelezo vya maeneo mbalimbali nchini.

Kwa vielelezo hivi, ni wazi kuwa joto limeendelea  kuongezeka miaka ya karibuni katika  mkoa wa Dar es Salaam na Kilimanjaro ukilinganisha na miaka iliyopita.

Aidha, kiwango cha mvua kinapungua kwa kiasi fulani ukilinganisha na miaka ya nyuma kama inavyoonekana kwa mkoa wa Kilimanjaro.

Picha Na. 1:  Kupungua kwa mvua katika mkoa wa Kilimanjaro

Picha Na;2: Ongezeko la joto kwa mkoa wa Kilimanjaro kuanzia mwaka 1972 hadi 2016

Picha Na. 3: Ongezeko la joto kwa mkoa wa Dar es salaam kuanzia mwaka 1953-2015

Hata hivyo, pamoja na kupungua kwa mvua, kumekuwa pia na vipindi vifupi vya  vya mvua kubwa zenye athari kwa watu na mali zao.

Wanasayansi ya hali ya hewa wanasema kuwa uharibifu wa mazingira unaosababisha mabadiliko ya hali ya hewa umeleta changamoto kubwa kwenye kuandaa utabiri wa hali ya hewa kwani hata vile viashiria vya awali vinapotea.

Utafiti uliofanywa na Mamlaka ya Hali ya Hewa katika baadhi ya maeneo hapa nchini unaonyesha kuwa viashiria vinavyotumiwa  na wazee wa jadi kufanya utabiri wa msimu wa mvua vinapotea kutokana na uharibifu wa mazingira. Viashiria hivyo ni pamoja na uwepo wa wadudu, ndege, mimea na vinginevyo. Viashiria vinavyotumiwa na wazee wa jadi vimeonekana vikishabihiana kwa kiasi kikubwa na sayansi na hivyo kuwepo maelezo ya kisayansi kuhusu utabiri wa jadi.

Picha Na. 4: Eneo la jangwani likiwa limezungukwa na maji yaliyotokana na vipindi vifupi za mvua kubwa katika msimu wa mvua za VULI 2017

Ni vyema tukatambua umuhimu wa kutumia taarifa za hali ya hewa hasa zile zilizoandaliwa na wanasayansi wa hali ya hewa, kwa maana ya TMA kwa kuwa kutokana na kuongezeka kwa vifaa vya hali ya hewa, mafunzo kwa watumishi na kujitoa kwao kufanya kazi kwa bidii wamefanikiwa kuboresha utabiri unaotolewa kwa kiasi kikubwa.

TMA hutoa taarifa, ushauri na takwimu ili kumwezesha mwekezaji kuwekeza aina ya nishati katika eneo husika ili kuepuka uharibifu wa mazingira mfano wa taarifa hizo ni kasi na mwelekeo wa upepo, nguvu ya upepo, vipindi vya jua na hali ya mawingu.

Takwimu za upepo kutoka vituo vya hali ya hewa nchi nzima zinaweza kusaidia uwekezaji wa faida wa nishati ya umeme inayozalishwa kwa kutumia upepo ambayo ni nishati mbadala , nishati hii itasaidia kupunguza matumizi ya mkaa nchini, nishati hii pia ni rafiki wa mazingira. Ni vyema ukajua takwimu za hali ya hewa zinasemaje ili kuwekeza kwa faida, mfano mikoa wa Singida, Dodoma n.k

Kwa upande wa takwimu za jua, ambazo zinapatikana katika vituo vya TMA nchi nzima, zitasaidia maamuzi sahihi katika miradi mikubwa ya uwekezaji wa nishati ya jua, kama inavyoonekana kuenea nchini kwa sasa, hii pia ni nishati mbadala na rafiki kwa mazingira yetu.

Takwimu za mvua zinazopatikana katika vituo vya TMA nchi nzima, zitasaidia kutoa muongozo na maamuzi ya kuongeza uwekezaji katika nishati inayozalishwa kutokana na nguvu za maji katika maeneo mbalimbali nchini, hata kujipanga kwa kuweka mbadala pindi unapotambua kiasi cha maji kinachopatikana kwa kipindi husika

Takwimu za mawimbi na upepo wa bahari zitasaidia katika tafiti mbali mbali za  uwekezaji katika eneo la mafuta na gesi ambayo pia ni nishati mbadala na rafiki kwa mazingira.

Sote tunatambua mchango wa TMA katika kutoa huduma za hali ya hewa nchini, tumeshuhudia utabiri na tahadhari za mara kwa mara zikitolewa hivyo kupunguza athari zake.

Hapo nyuma ilikuwa si rahisi kutabiri hali ya hewa na kutambua mabadiliko ya hali ya hewa kwa kipindi kirefu kama vile wiki au mwezi kuachilia mbali utabiri wa mvua za msimu, lakini kutokana na maboresho makubwa ya vifaa vya kiteknolojia watabiri wengi wameongezewa ufanisi.

Shime kwa jamii na Mamlaka husika kutumia huduma za TMA ili kuweza kuwekeza katika njia mbadala za kuiondoa nchi kwenye janga la uharibifu wa mazingira.

Kwa hitimisho, ni dhahiri huwezi kutenganisha mazingira na hali ya hewa. Ukubali, ukatae taarifa za hali ya hewa ni mtambuka kama maji waswahili wanavyosema, maji usipoyanywa utayaoga hivyo pale penye fursa ya kuzipata ng'ang'ania kwa sababu teknolojia ipo imetuwezesha kuzipata tena kwa usahihi wake.

Namalizia kwa kuwaza tu kwa sauti

Kama akitokea mtu wa kuhoji, “kama kupanda miti ndio kupata mvua au hewa safi, mbona Dodoma hakuna miti mingi lakini kuna mvua na ikifika jioni hali ya hewa ni baridi?” Lipi litakuwa jibu lako kwake? Usikose kufuatilia makala hizi ili kujifunza zaidi

Picha Na. 5: Wafanyakazi wa TMA wakishiriki katika zoezi la kupanda miti wakiongozwa na Mkurugenzi Mkuu Dkt. Agnes Kijazi

SIKU YA MAZINGIRA DUNIANI: WATAALAM WA HALI YA HEWA WASHIRIKI KATIKA KUTOA ELIMU YA HALI YA HEWA KWENYE MAONESHO YANAYOFANYIKA KATIKA VIWANJA VYA MNAZI MMOJA

Mtaalam kutoka Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania, Bi. Tunsume Mwamboneke akitoa elimu kuhusiana na huduma za hali ya hewa na mazingira kwenye maonesho ya kuadhimisha Siku ya Mazingira Duniani 2018 yanayofanyika katika viwanja vya Mnazi Mmoja kuanzia tarehe 31 Mei mpaka 5 Juni 2018

Wafanyakazi wa Wizara ya Ujenzi, Uchukuzi na Mawasiliano na taasisi zake katika picha ya pamoja kwenye maonyesho ya wiki ya mazingira, viwanja vya Mnazi mmoja Dar es salaam, 31Mei - 05Juni2018

NDITIYE AITAKA TMA IJITANGAZE UMUHIMU WAKE KIUCHUMI NA KIJAMII

Naibu Waziri wa Uchukuzi na Mawasiliano Mhandisi Atashasta Nditiye (katikati) akizungumza na Bodi na Menejimenti ya Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania wakati alipotembelea makao makuu ya mamlaka hiyo jijini Dar es Salaam. Kushoto ni Mwenyekiti wa Bodi hiyo Dkt. Buruhani Nyenzi na kulia ni Kaimu Mkurugenzi Mkuu wa mamlaka hiyo Dkt. Hamza Kabelwa

Naibu Waziri wa Uchukuzi na Mawasiliano Mhandisi Atashasta Nditiye (wa kwanza kushoto) akipatiwa taarifa ya hali ya hewa kwa usafiri wa anga na Meneja wa Utabiri wa Hali ya Hewa Bwana Samwel Mbuya wa Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania wakati alipotembelea makao makuu ya mamlaka hiyo jijini Dar es Salaam

Naibu Waziri wa Uchukuzi na Mawasiliano wa Wizara ya Ujenzi, Uchukuzi na Mawasiliano Mhandisi Atashasta Nditiye ameilekeza Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania (TMA) kujitangaza umuhimu wake katika nyanja ya kiuchumi na kijamii kwa wananchi na taifa kwa ujumla. Mhandisi Nditiye ameyasema hayo alipotembelea makao makuu ya TMA na kuzungumza na bodi ya Mamlaka hiyo, menejimenti na wafanyakazi kwa lengo la kutambua majukumu yao na kufuatilia utekelezaji wake ili kufikia malengo ya Serikali ya kuwatumikia wananchi. 

Akizungumza na Bodi, menejimenti na wafanyakazi, Mhandisi Nditiye amewaeleza kuwa TMA ni chombo muhimu sana kwa maendeleo ya kiuchumi na kijamii ya taifa letu na wananchi kwa ujumla kwa kuwa sekta ya usafiri wa anga, majini, ujenzi wa majengo mbalimbali, miundombinu ya barabara na reli, afya, kilimo na mazingira vyote vinategemea taarifa za hali ya hewa kutoka kwenye Mamlaka hii. “Mtambue kuwa hakuna ndege inayoweza kutua wala kuruka bila kupata taarifa kutoka kwenu, vile vile mkandarasi anayejenga reli ya kisasa ya SGR nae anategemea taarifa zenu kwa kiasi kikubwa, hivyo mtambue ninyi ni muhimu na mjitangaze,” amesema Mhandisi Nditiye.

Amesisitiza kuwa ni vema mjitangaze ili wananchi na wadau mbalimbali wafahamu majukumu na umuhimu wa taasisi yenu kwa kuwa uchumi wa taifa hili unategemea taarifa zenu ambapo wananchi wengi wamezoea kusikia na kuwaona mkitoa taarifa za tahadhari za hali ya hewa zinazohusiana na majanga na matukio mengine yanayohusiana na utabiri wenu angali ninyi mna taarifa muhimu zaidi na tofauti na mtazamo wa wananchi walio wengi.

Amefafanua kuwa wananchi wanaziamini taarifa zenu za hali ya hewa kwa kuwa kwa kiasi kikubwa yale mnayotabiri na kuwaeleza ndiyo yanayotokea iwe ni mvua kubwa, upepo mkali au joto kali kama ilivyo sasa. “Nimetembea na kukagua mitambo, vifaa vya kisasa na namna wanavyofanya kazi na nimebaini kuwa taarifa zinazotolewa hapa zimekusanywa kutoka vituo mbali mbali vya hali ya hewa nchini ambapo hapa makao makuu wataalamu wanazichakata, kusambaza kwa wahusika na kuhifadhiwa, na zinaonesha kuwa ni taarifa za uhakika kwa kiwango cha asilimia 87.5 ambapo imeongezeka kutoka asilimia 82.1 kwa miaka mitatu iliyopita,” amesema Mhandisi Nditiye.

Mwenyekiti wa Bodi ya TMA Dkt. Buruhani Nyenzi wakati akiwasilisha taarifa yake kwa Mhandisi Nditiye amesema kuwa Mamlaka hii ni muhimu kwa ustawi na maendeleo ya taifa letu na wananchi kwa ujumla kwa kuwa utoaji wa taarifa na huduma za hali ya hewa nchini zimewezesha uokoaji wa maisha ya watu na mali zao; kuepuka au kupunguza athari na hasara zinazosababishwa na matukio ya hali ya hewa; kuongeza tija na mafanikio katika shughuli za kiuchumi kama vile kilimo, ufugaji, uvuvi; kuwa na miundombinu imara kama vile barabara, madaraja; kuongeza ufanisi katika sekta za usafiri na mawasiliano; kuchangia katika sekta za ujenzi na uendeshaji wa viwanda nchini na kukuza pato la taifa. 

Naye Kaimu Mkurugenzi Mkuu wa TMA Dkt. Hamza Kabelwa amemueleza Mhandisi Nditiye kuwa wahitaji wa taarifa za hali ya hewa kutoka kwa taasisi na wadau mbalimbali ambao wanahitaji kwa ajili ya kutekeleza shughuli za kiuchumi na kijamii wamekuwa wengi na teknolojia ya utabiri wa hali ya hewa na utoaji wa taarifa zake umebadilika ambapo inatulazimu kuhuisha Sheria Na. 6 ya Hali ya Hewa ya Mwaka 1978 na kukamilisha Sera ya Taifa ya Hali ya Hewa ili ziweze kwenda na wakati pamoja na kuboresha chuo cha Hali ya Hewa Kigoma kwa kuwa ndio chuo pekee nchini kinachotoa elimu ya awali na ya kati ya hali ya hewa.

Ameongeza kuwa TMA imepatiwa cheti cha ubora wa utoaji huduma na Shirika la Viwango la Kimataifa (ISO) kwa kutoa huduma kwa sekta ya anga nchini. Pia, inashirikiana na Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC), Jumuiya ya Maendeleo ya nchi za Kusini mwa jangwa la Afrika (SADC), Shirika la Usafiri wa Anga Duniani (ICAO) na Shirika la Hali ya Hewa Duniani (WMO) kwa kubadilishana taarifa za hali ya hewa, mabadiliko ya hali ya hewa yanayohitaji ushirikiano wa kimataifa, na kuendeleza na kutunza mtandao wa vituo vya uangazi wa hali ya hewa ili kukidhi makubaliano ya kimataifa ya kubadilishana taarifa hizo. 

Dkt. Nyenzi amemshukuru Mhandisi Nditiye na kumueleza kuwa TMA inafarijika kusikia kuwa anafahamu kwa undani umuhimu wa utabiri wa hali ya hewa nchini, hivyo ni imani yake kuwa ataisamimia vema ili ifikie malengo.

Imetolewa na Kitengo cha Mawasiliano Serikalini,

Wizara ya Ujenzi, Uchukuzi na Mawasiliano